زمانی که می‌خواهید بهترین پردازنده را برای کامپیوتر ویندوزی خود بخرید، باید بین پردازنده‌های شرکت اینتل یا AMD دست به انتخاب بزنید. اینتل تا همین چند سال قبل فاصله‌ی زیادی با رقیب خود داشت. اما AMD طی چند سال گذشته توانسته با عرضه‌ی پردازنده‌های قدرتمند و جذاب سروصدای زیادی راه بیندازد. با این وجود، نبرد بین اینتل و AMD هنوز هم برنده‌ی مشخصی ندارد.

با وجود ضعف‌ها و شکست‌های اینتل، این شرکت همچنان حرف زیادی برای گفتن دارد. در این میان باید به کمبود جهانی تراشه هم اشاره کنیم که منجر به کاهش عرضه‌ی پردازنده‌ها شده است. در هر صورت در ادامه به تفاوت‌های بین اینتل و AMD نگاهی می‌اندازیم تا ببینیم کدام ‌یک از آن‌ها پردازنده‌های بهتری را راهی بازار می‌کنند.

اینتل در برابر AMD – وضعیت فعلی
اینتل و AMD در بازار نیمه‌رسانا سابقه‌ای طولانی دارند. البته باید خاطرنشان کنیم که اینتل یکی از قدیمی‌ترین غول‌های این بازار محسوب می‌شود. AMD هم در ابتدا به‌عنوان تولیدکننده‌ی اینتل و دیگر شرکت‌ها وارد این بازار شد ولی مدتی بعد شروع به طراحی چیپست‌های خود کرد و گزینه‌های ارزان‌تری نسبت به اینتل ارائه داد.

اینتل AMD

اولین پیروزی بزرگ AMD زمانی اتفاق افتاد که نخستین چیپست x86_64 را در سال ۲۰۰۳ معرفی کرد و در این زمینه اینتل را شکست داد. حرکت به سمت معماری ۶۴ بیتی نام AMD را بر سر زبان‌ها انداخت. به همین خاطر در دهه‌ی ۲۰۰۰ میلادی به یک جایگزین مقرون‌به‌صرفه‌ی مناسب برای اینتل تبدیل شد.

اینتل و AMD توافق‌نامه‌ای برای استفاده از مجوزهای یکدیگر امضا کرده‌اند. طبق این توافقنامه، اینتل به AMD اجازه می‌دهد که پردازنده‌های مبتنی بر معماری x86 را بسازد و از طرف دیگر AMD هم به اینتل اجازه داده که از مجموعه دستورالعمل‌های مربوط به معماری x86_64 استفاده کند. طی سال‌های گذشته، AMD در این رقابت همواره چند پله پایین‌تر از رقیب خود بوده است.

اینتل AMD

اینتل سال‌ها قبل تکنولوژی Hyper threading را معرفی کرد ولی AMD در این زمینه و دیگر پیشرفت‌های مربوط به معماری پردازنده از رقیب خود عقب ماند. به همین خاطر حتی پردازنده‌های پایین‌رده‌ی اینتل در بیشتر اوقات می‌توانستند برخی پردازنده‌های AMD دارای تعداد هسته‌های بیشتر را شکست دهند. اما در نهایت، شرکت AMD در سال ۲۰۱۷ از معماری Zen رونمایی کرد و اولین پردازنده‌های مبتنی بر این معماری با نام رایزن معرفی شدند.

در حالی که AMD با عرضه‌ی هر نسل جدید از پردازنده‌های رایزن پیشرفت‌های قابل توجهی در زمینه‌ی معماری را به ارمغان آورده است، اینتل در زمینه‌ی فناوری ساخت محصولات خود با مشکلات زیادی روبه‌رو شده است. طی سال‌های گذشته پردازنده‌های اینتل همراه با فناوری ساخت ۱۰ و ۱۴ نانومتری راهی بازار شده‌اند و به همین خاطر با بهره‌گیری از ترفندهای مختلف و با وجود استفاده از فناوری‌های ساخت قدیمی، بهبودهای نسبی برای نسل‌های جدید پردازنده‌های خود به ارمغان آورده است. اما این ترفندها هم فقط تا حدی جوابگو هستند و اینتل در این زمینه با محدودیت‌های گسترده‌ای مواجه است.

اینتل AMD

از طرف دیگر، شرکت AMD در حال حاضر از فرآیند ساخت ۷ نانومتری برای چیپست‌های خود استفاده می‌کند. برای چرایی این موضوع باید بگوییم که اینتل چیپست‌های خود را تولید می‌کند اما AMD تولید پردازنده‌های خود را به شرکت‌های دیگری مانند TSMC می‌سپارد.

همچنین اینتل در این زمینه از سال‌ها تجربه‌ی ارزشمند بهره می‌برد و بنابراین با وجود بهره‌گیری از فناوری ساخت بسیار قدیمی‌تر، پردازنده‌های این شرکت همچنان عملکرد بسیار خوبی دارند. همچنین باید به تنوع گسترده‌ی پردازنده‌های اینتل اشاره کنیم که با قیمت‌های متنوع راهی بازار می‌شوند و در دورانی که کمبود جهانی تراشه مشکلات زیادی را برای کاربران و شرکت‌ها ایجاد کرده، پردازنده‌های اینتل در بازار حضور گسترده‌ای دارند.

هر آنچه درباره‌ی کمبود جهانی تراشه و اثرات آن باید بدانید
AMD چه پردازنده‌هایی را ارائه می‌دهد؟
تنوع پردازنده‌های AMD چندان زیاد نیست و اگرچه برای قیمت‌های مختلف کاربران می‌توانند دست به انتخاب بزنند، ولی در کل تنوع پردازنده‌های این شرکت به پای اینتل نمی‌رسد.

پردازنده‌های رده‌بالا و پرچم‌دار
AMD‌

اگر به دنبال خرید بهترین پردازنده‌های AMD هستید، با توجه به هدف خود به چند گزینه دسترسی دارید. به‌عنوان مثال اگر گیمر حرفه‌ای هستید، بهتر از Ryzen 9 5950X نمی‌توانید پیدا کنید. از طرف دیگر باید به Ryzen 9 5900X و Ryzen 7 5800X اشاره کنیم که کمی ضعیف‌تر محسوب می‌شوند.

اگر می‌خواهید پردازنده‌های رده‌بالا با گرافیک یکپارچه خریداری کنید، این شرکت مدتی قبل از Ryzen 7 5700G و Ryzen 7 5700GE رونمایی کرد که می‌توانند نظر شما را جلب کنند. نسل‌های قبلی پردازنده‌های AMD مانند سری ۳۰۰۰ و سری ۴۰۰۰G هم حرف زیادی برای گفتن دارند.

از طرف دیگر، اگر به دنبال بهترین پردازنده‌های همه‌فن‌حریف این شرکت هستید، باید به سری Ryzen Threadripper نگاهی بیندازید. در حال حاضر بهترین پردازنده‌ی این سری Ryzen Threadripper 3990X نام دارد که از ۶۴ هسته و ۱۲۸ رشته یا thread بهره می‌برد. گفته می‌شود نسل جدید این سری در سال جدید معرفی خواهند شد.

پردازنده‌های میان‌رده و پایین‌رده
AMD‌

اگرچه پردازنده‌های رده‌بالای AMD حرف زیادی برای گفتن دارند، اما این شرکت در زمینه‌ی پردازنده‌های مقرون‌به‌صرفه هم سروصدای زیادی راه انداخته است. در سری رایزن می‌توانیم به گزینه‌های تازه‌نفسی مانند Ryzen 5 5600X و گزینه‌های قدیمی‌تر مانند Ryzen 7 3800X و Ryzen 3 3100 اشاره کنیم.

بخشی از این پردازنده‌های میان‌رده و پایین‌رده از گرافیک یکپارچه بهره می‌برند. از بین گزینه‌های مقرون‌به‌صرفه نباید پردازنده‌های Ryzen 5 5600G و Ryzen 3 5300G را از قلم بیندازیم.

پردازنده‌های گرافیکی
AMD‌

در این زمینه AMD مزیت قابل توجهی نسبت به اینتل دارد. سال‌ها قبل AMD شرکت ATI را تصاحب کرد و با این کار به یکی از مهم‌ترین بازیگران بازار کارت گرافیک تبدیل شد. اگرچه در این بازار شرکت انویدیا همچنان حرف اول را می‌زند، اما سری تازه‌نفس Radeon RX6000 بار دیگر توان AMD را در بهبود معماری کارت گرافیک نشان می‌دهد. اگرچه کارت‌های گرافیک AMD در زمینه‌ی فناوری ردیابی پرتو همچنان ضعف‌هایی دارند، اما در هر صورت نمی‌توانیم جذابیت و توان بالای این محصولات را کتمان کنیم.

سرور و دیگر حوزه‌ها
AMD‌

با وجود اینکه بخش اصلی تمرکز AMD معطوف به بازار کاربران است، اما در زمینه‌ی سرورها هم محصولاتی راهی بازار کرده است. از بین مهم‌ترین محصولات این شرکت در این حوزه می‌توانیم به پردازنده‌های سری EPYC و شتاب‌دهندگان گرافیکی سری Instinct MI اشاره کنیم که برای سرورها مورد استفاده قرار می‌گیرند. گفتنی است AMD مدتی قبل شرکت Xilinx را تصاحب کرد که یکی از نام‌های بزرگ در حوزه‌ی شبکه محسوب می‌شود و گویا AMD قصد دارد توجه بیشتری به این بازار نشان بدهد.

حافظه‌ی کش پردازنده چیست و چگونه کار می‌کند؟
اینتل چه پردازنده‌هایی را ارائه می‌دهد؟
اینتل سابقه‌ی بسیار زیادی در بازار پردازنده دارد و به همین خاطر تنوع پردازنده‌های این شرکت هم بیشتر است. تقریبا در تمام محدوده‌های قیمتی، کاربران می‌توانند بیش از یک پردازنده‌ی اینتل را پیدا کنند.

پردازنده‌های رده‌بالا و پرچم‌دار
اینتل

زمانی که صحبت از پردازنده‌های رده‌بالای اینتل می‌شود، با توجه به مقدار توان موردنیاز کاربران با سه سری سروکار داریم. در رأس آن‌ها، پردازنده‌های سری Core X قرار دارد که نمونه‌های قدرتمندتر پرچم‌داران Core i9 محسوب می‌شوند. در حال حاضر، پردازنده‌ی i9-10900X صدر این جدول را به خود اختصاص داده است.

سری X هنوز بهبودهای نسل یازدهم پردازنده‌های اینتل را دریافت نکرده ولی نسل یازدهم سری Core i9 و i7 راهی بازار شده است. در حال حاضر Core i9-11900K پرچم‌دار سری i9 محسوب می‌شود که مبتنی بر فناوری ساخت ۱۴ نانومتری است. همچنین در سری i7 هم با پردازنده‌ی تازه‌نفس Core i7-11700K سروکار داریم. نسل یازدهم سری i9 و i7 شامل چندین پردازنده‌ی مختلف هستند که از بین آن‌ها می‌توانید دست به انتخاب بزنید.

پردازنده‌های میان‌رده و پایین‌رده
اینتل‌

پردازنده‌های میان‌رده‌ی اینتل در دو سری i5 و i3 راهی بازار می‌شوند و تنوع بسیار زیادی دارند. نسل یازدهم این دو سری هم راهی بازار شده و از بین آن‌ها می‌توانیم به i5-11600K و i3-1115G4 به‌عنوان بهترین گزینه‌ها اشاره کنیم.

در زمینه‌ی پردازنده‌های پایین‌رده هم نباید سری پنتیوم را از قلم بیندازیم که به دو قسمت Pentium Gold و Pentium Silver تقسیم می‌شوند. از طرف دیگر، اینتل پردازنده‌های بسیار ارزان‌قیمت را به‌عنوان سری Celeron G راهی بازار می‌کند. همان‌طور که می‌بینید، این شرکت در مقایسه با AMD برای پردازنده‌های پایین‌رده و میان‌رده تنوع بسیار بیشتری را ارائه می‌دهد.

پردازنده‌های گرافیکی
اینتل

اینتل تا سال‌ها در زمینه‌ی گرافیک یکپارچه حرف زیادی برای گفتن نداشت ولی حالا وارد حوزه‌ی ساخت پردازنده‌ی گرافیکی شده است. سری پردازنده‌ها و کارت‌های گرافیک Iris Xe یک ورودی نسبتا جذاب در این حوزه محسوب می‌شوند ولی رقیب قدری به حساب نمی‌آیند. باید خاطرنشان کنیم این محصولات فعلا فقط برای سازندگان لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترها عرضه می‌شود و کاربران معمولی نمی‌توانند آن‌ها را بخرند. اگر اینتل بتواند مشکلات پردازنده‌های خود را برطرف کند، احتمالا توجه بیشتری به پردازنده‌های گرافیکی نشان می‌دهد و شاید به رقیب قدری تبدیل شوند.

سرور، شبکه و دیگر حوزه‌ها
اینتل

همان‌طور که گفتیم، اینتل بسیار بزرگتر از شرکت AMD است و به همین خاطر در حوزه‌های متنوعی فعالیت دارد. به‌عنوان مثال، باید به پردازنده‌های سری Xeon اشاره کنیم که در زمینه‌ی سرورها نقش مهمی را ایفا می‌کنند. همچنین نباید سری Atom را از قلم بیندازیم که قبلا برای گجت‌های کم‌مصرف استفاده می‌شوند ولی حالا برای برخی سرورهای و تجهیزات شبکه‌ی پایین‌رده استفاده می‌شوند. در ضمن این شرکت در زمینه‌هایی مانند پردازنده‌های هوش مصنوعی و ساخت کامپیوترهای کوچک هم فعالیت دارد.

پردازنده‌های اینتل بهتر هستند یا AMD؟
اینتل AMD

نبرد اینتل و AMD همچنان ادامه دارد و قرار نیست به این زودی‌ها به پایان برسد. روی هم رفته AMD در طول فعالیت خود بعد از دستیابی به موفقیت‌های گسترده، به مدت چند سال از رقیب خود عقب مانده است. از سوی دیگر، اینتل همواره نبض این بازار را در دست داشته و فقط به‌تازگی با پیشرفت خیره‌کننده‌ی AMD، ضعف‌های این شرکت بیشتر به چشم آمده‌اند.

فناوری ساخت پردازنده‌های اینتل همچنان مشکل بزرگی محسوب می‌شوند و به نظر می‌رسد در آینده‌ی نزدیک هم این مشکلات برطرف نخواهند شد. نسل یازدهم پردازنده‌های اینتل مبتنی بر فناوری ساخت ۱۰ نانومتری هستند و این شرکت برای ساخت پردازنده‌های پیشرفته‌ی خود باید به فناوری ساخت بین ۱۰ تا ۱۴ نانومتری بسنده کند. این در حالی است که AMD به بهره‌گیری از جدیدترین فناوری‌های ساخت ادامه می‌دهد.

AMD هم با تصاحب Xilinx می‌خواهد وارد بازارهای جدیدی بشود تا فقط به‌عنوان سازنده‌ی پردازنده‌های مختص کاربران شناخته نشود. اگرچه AMD هم به این زودی‌ها نمی‌تواند به حد و اندازه‌ی اینتل برسد، اما پیشرفت شگفت‌انگیز این شرکت باعث شده که دستیابی به چنین چشم‌اندازی امکان‌پذیر شود.

اینتل AMD

در نهایت با توجه به شرایط فعلی محصولات این دو شرکت، پردازنده‌های کدام‌یک از آن‌ها جذاب‌تر هستند؟ برای پاسخ به این سؤال، پردازنده‌های AMD را توصیه می‌کنیم. پردازنده‌های این شرکت معمولا ارزش و توان بیشتری را در قبال مبلغ درخواست شده ارائه می‌دهند. باید خاطرنشان کنیم جدیدترین نسل پردازنده‌های اینتل نسبت به نسل قبلی ارتقای قابل توجهی به حساب نمی‌آیند